Real Madrid thắng Dortmund, vô địch Champions League: Sói già và cừu non

Real Madrid đã trở thành nhà vô địch Champions League 2023-24 sau chiến thắng 2-0 trước Dortmund tại Wembley. Tuy nhiên, sẽ không quá khi nói rằng chiến thắng của "Kền kền trắng" có được đến từ việc Borussia Dortmund tự thua.

Dortmund đã vứt bỏ chức vô địch Bundesliga mùa trước khi để mất điểm trong ngày thi đấu cuối cùng trước đội bóng hạng trung Mainz không còn mục tiêu thi đấu. Những sai lầm ngớ ngẩn ấy lặp lại tại Wembley, phá hỏng thành tích xuất sắc mà họ thực hiện trong suốt 60 phút đầu tiên của trận chung kết và xa hơn là nỗ lực cả một mùa giải kéo dài.

Real Madrid đã trở thành nhà vô địch Champions League 2023-24 (Ảnh: Getty).

Ngay cả những cổ động viên nhiệt thành nhất của Real Madrid chắc chắn cũng phải thừa nhận rằng đội bóng của HLV Edin Terzic thể hiện vượt trội hơn trong phần lớn thời gian trận đấu, đặc biệt là trong hiệp một.

Trong một thế trận cởi mở đầy ngạc nhiên, khi cả hai bên đều tập trung cố gắng thể hiện lối chơi của mình hơn là ngăn cản đối phương, Dortmund đã nắm quyền kiểm soát trận đấu. Đó là điều hoàn toàn ngạc nhiên khi đại diện tới từ nước Đức bị đánh giá ở thế cửa dưới so với Real Madrid.

Chỉ có điều, khát vọng thôi là chưa đủ. Dortmund có khát vọng, có quyết tâm, nhưng các cầu thủ lại quá non nớt, không thể chớp những "thời cơ vàng" để ghi bàn rồi lại phạm những sai lầm không được phép phạm phải ở những trận đấu cạnh tranh trực tiếp.

Trong khi đó, Real Madrid chơi không hay bằng đối thủ, nhưng họ thể hiện sự già dơ của một đội bóng có nhiều kinh nghiệm chinh phục cúp bạc châu Âu, họ khai thác từ những điểm yếu, sai lầm nhỏ nhất để tạo ra đòn kết liễu, mang về chiến thắng.

Terzic xuất sắc là chưa đủ

HLV Terzic sử dụng sơ đồ 4-3-3 thay vì 4-2-3-1 như thông thường, sơ đồ này hoạt động hiệu quả. Khi không có bóng, Marcel Sabitzer dâng cao và dồn ép Toni Kroos hiệu quả hơn những gì Bayern Munich làm được trong trận bán kết, tiền vệ người Áo ngăn cản đối phương chuyền bóng về phía hàng công.

Điều đó khiến các cầu thủ tấn công của Real Madrid rơi vào tình trạng đói bóng và không thể hiện được gì nhiều trong suốt hiệp một. Emre Can bảo vệ tốt hàng phòng ngự và theo sát Jude Bellingham, ngòi nổ được bố trí thi đấu bên trái trong đội hình Real Madrid.

Hậu vệ phải Julian Ryerson thi đấu tích cực trước Vinicius Junior, một vài lần anh bị cầu thủ người Brazil qua mặt, Mats Hummels đã xuất hiện kịp thời bọc lót phía sau cho đồng đội, trung vệ người Đức đã thực hiện hai pha tắc bóng xuất sắc.

Hummels (giữa) có những tình huống bọc lót tốt cho các hậu vệ cánh (Ảnh: Getty).

Có bóng, Dortmund tạo ra những cơ hội nguy hiểm về phía khung thành đối thủ. Hệ thống này có nghĩa họ phối hợp nhịp nhàng giữa cầu thủ chạy cánh và với cầu thủ số 8 để tạo ra những đợt tấn công ở hai biên, với Sabitzer dạt sang cánh phải và hoán đổi vị trí với Jadon Sancho, còn Julian Brandt di chuyển sang trái và luân phiên với Karim Adeyemi để kéo hậu vệ phải Daniel Carvajal của Real Madrid lao lên, tạo khoảng trống cho đồng đội chạy luồn về phía sau. 

Những cú bứt tốc thoát xuống bất ngờ là cách tiếp cận chính của Dortmund, như thể họ đã dành cả tuần để tập luyện ý tưởng tấn công này. Trong hiệp một, đoàn quân của HLV Terzic tạo ra một số khoảnh khắc đẹp, rõ ràng nhất là khi Adeyemi chạy về phía sau hàng thủ Real Madrid, đi bóng vượt qua Thibaut Courtois nhưng do đẩy bóng quá mạnh nên anh không thể dứt điểm. Sau đó là pha chạy chỗ của Niclas Fullkrug ở sau lưng hàng thủ Real Madrid rồi tung ra cú sút đi trúng cột dọc. 

Dortmund thủng lưới hai bàn trong hoàn cảnh đáng buồn, hoàn toàn có thể đoán trước . Bước vào trận đấu này, năm trong số chín bàn thua gần nhất của họ xuất hiện sau các tình huống cố định, đôi khi họ cản được quả bóng đầu tiên nhưng sau đó lại để đối phương giành bóng và ghi bàn.

Đó là điểm yếu Dortmund cần nhận biết và phòng bị chặt chẽ, tránh không để thủng lưới từ những quả phạt góc đơn giản. Tuy nhiên, cuối cùng Dortmund vẫn để thủng lưới ở phút 73 sau cú đánh đầu của Carvajal.

Dortmund cũng đã nhận một lời cảnh báo trước khi nhận bàn thua. 25 phút trước thời điểm bị thủng lưới, hậu vệ Carvajal với chiều cao 173cm đã băng qua cột dọc gần để thực hiện pha đánh đầu từ quả phạt góc của Kroos đưa bóng vọt xà ngang.

Đáng tiếc Dortmund không rút ra bài học từ tình huống này. Vì thế khi Kroos thực hiện quả phạt góc tương tự, Carvajal tiếp tục chạy chỗ như vậy, lần này anh đưa bóng về lưới.

Dortmund trả giá vì đánh giá thấp khả năng chơi đầu của Carvajal (Ảnh: Getty).

HLV Terzic biết đội bóng cần thay đổi, nhưng có lẽ ông đã thực hiện những thay đổi quá mạnh mẽ. Sau khi đưa Marco Reus vào sân, Terzic đã đưa thêm hai cầu thủ tấn công là Sebastien Haller và Donyell Malen vào sân, khiến hàng tiền vệ bị trống. Đó là canh bạc của Terzic, tiếc rằng đội bóng đã đi chệch hướng.

Khi những tia hy vọng của Dortmund mới nhen nhóm thì đã tắt lịm theo cách quen thuộc. Trong trận thua 1-2 trước Atletico Madrid ở trận tứ kết lượt đi, hậu vệ trái Ian Maatsen lùi vào trong, thực hiện đường chuyền sai đưa bóng thẳng tới chân Rodrigo De Paul, cầu thủ người Argentina dễ dàng dứt điểm ghi bàn cho Atletico.

Những sai lầm như vậy, không chỉ từ Maatsen, đã phổ biến đến mức báo động với Dortmund ở mùa giải này. Tại Wembley, Maatsen thực hiện một đường chuyền đầy ngớ ngẩn đi giữa hàng thủ và thẳng tới vị trí của Bellingham, tiền vệ người Anh chuyền bóng cho Vinicius Jr ghi bàn nâng tỷ số lên 2-0 và định đoạt số phận trận đấu.

Dù sao Dortmund (đội có lẽ là ứng cử viên xếp thấp nhất cho khả năng vô địch tại vòng tứ kết) xứng đáng được ghi nhận vì đã trình diễn xuất sắc trong phần lớn thời gian trận đấu chung kết. Tuy nhiên, họ cũng là kẻ thù tồi tệ nhất của chính mình.

Các chân sút bỏ lỡ những cơ hội tuyệt vời, hàng thủ mắc những sai lầm ngớ ngẩn khi có tới hai lần cho phép một trong những cầu thủ thấp nhất trên sân đánh đầu từ quả phạt góc, hay chuyền bóng thẳng cho đối phương dàn xếp ghi bàn.

Cổ động viên Dortmund đã quen với việc các cầu thủ mặc áo vàng đen sa sút. Tuy nhiên, thất bại này sẽ đặc biệt nhức nhối, khó nuốt trôi với đoàn quân của Terzic. Chiến lược gia của Dortmund đã khóc như mưa sau khi kết thúc trận đấu, quả thật chiến thuật của HLV Terzic đúng đắn, tiếc rằng các học trò của ông lại vận hành không trơn tru. 

HLV Terzic đưa ra chiến thuật tốt nhưng ông không thể thi đấu thay cầu thủ (Ảnh: Getty).

"Cáo già" Carlo Ancelotti

Tất cả chúng ta từng trải nghiệm kịch bản này trước đây: Real Madrid lọt vào trận chung kết Champions League, chơi không thực sự ấn tượng, đối phương tự vấp ngã và vận may mỉm cười trợ giúp họ trở thành nhà vô địch. Điều này xảy ra với Atletico Madrid năm 2014 và Liverpool năm 2022 (và ở mức độ thấp hơn vào năm 2018).

Khi hết cơ hội này đến cơ hội khác cho Dortmund trong hiệp một trôi qua trong thầm lặng, hẳn nhiều người đã nghĩ tới cái kết viên mãn cho Real Madrid theo đúng kịch bản cũ.

"Có vẻ như là một giấc mơ nhưng lại là sự thật. Chắc chắn là thực sự hạnh phúc. Trận đấu thực sự khó khăn như thường lệ, Dortmund chơi hiệp một tốt hơn, chúng tôi chơi hiệp hai tốt hơn, trận chung kết luôn như thế này.

Chúng tôi đã có thể giành chiến thắng, một mùa giải tuyệt vời và chúng tôi thực sự hạnh phúc khi có thể giành được cúp một lần nữa", Carlo Ancelotti phát biểu sau trận đấu.

Quả thật Real Madrid chơi không tốt trong hiệp một, chỉ số thống kê thể hiện rõ điều đó khi đoàn quân của Ancelotti chỉ có được 2 pha dứt điểm, trong khi Dortmund dứt điểm tới 8 lần.

Điều gì sẽ xảy ra nếu Adeyemi, Brandt hay Fullkrug ghi bàn trong hiệp một, khi ấy chắc chắn trận đấu sẽ sang một hướng khác và cuối cùng chưa chắc Real Madrid đã là nhà vô địch. 

Real Madrid đã chơi tốt hơn trong hiệp hai, họ giảm tỷ lệ kiểm soát bóng nhưng dứt điểm vượt trội so với đối thủ (11-5). Điều quan trọng là các cầu thủ Real Madrid biết chớp thời cơ tốt, tận dụng triệt để những sai lầm của đối phương để ghi bàn, không chỉ một lần mà tới hai lần.

Nhìn rộng ra, không chỉ là trận chung kết tại Wembley. Đã có một số trận đấu lớn ở Champions League trong những năm gần đây, trong đó Real Madrid dường như bị chèn ép, nhưng khi đối phương không thể tung ra đòn kết liễu thì "Kền kền trắng" lại trở thành đội chớp thời cơ và vươn lên giành chiến thắng. 

Đó có phải là một điều tâm lý? Hay là đẳng cấp vượt trội và phẩm chất cá nhân của cầu thủ Real Madrid nói lên điều đó? Chắc chắn là cả hai.

Ancelotti thể hiện sự già dơ trong những trận chiến tranh cúp vô địch Champions League (Ảnh: Getty).

Một điểm đáng chú ý trong chiến thắng của Real Madrid là sự điềm tĩnh đầy kinh ngạc của "cáo già" Ancelotti, người đã tham dự 9 trận chung kết trong cả sự nghiệp cầu thủ và huấn luyện viên.

Trong hiệp một trận đấu, Real Madrid không thể dồn ép với cường độ cao và nhận thấy hàng phòng ngự của họ dễ dàng bị xuyên  thủng trước đường chuyền từ tuyến sau của Dortmund. Nếu là một nhà quản lý khác, hẳn sẽ có những điều chỉnh về chiến thuật hoặc nhân sự ngay trong hiệp một, nhưng Ancelotti vẫn tỏ ra điềm tĩnh. 

Bước vào hiệp hai, Ancelotti không đưa ra sự thay người nào và cũng không điều chỉnh quá nhiều đội hình, mặc dù trợ lý và con trai của ông, Davide, được cho là đã khuyến khích Rodrygo đá rộng hơn ở bên phải sau khi anh dành khoảng thời gian đầu tiên cố gắng phối hợp với Vinicius Jr ở bên trái. 

Tuy nhiên, vẫn những con người đó, Real Madrid đã thể hiện bộ mặt hoàn toàn khác trong hiệp hai. Đội bóng tới từ Tây Ban Nha đã có nhiều tình huống chơi bóng bổng hơn, đó là điều rất ngạc nhiên, đặc biệt khi Ancelotti để một cầu thủ không cao như hậu vệ Carvajal tham gia vào những quả phạt góc, càng ngạc nhiên hơn khi hậu vệ cao 1m73 của Real Madrid có pha đánh đầu từ quả phạt góc, một lần bóng đi vọt xà, một lần bóng đi vào lưới.

Những thay đổi rất nhỏ của Real Madrid giúp họ có được bộ mặt hoàn toàn khác so với chính họ ở khoảng thời gian trước đó. Điều quan trọng nhất vẫn là việc các cầu thủ đã nắm bắt thời cơ ghi bàn để tạo ra đòn kết liễu, sớm định đoạt số phận trận đấu.

Một điều đáng lo ngại đối với phần còn lại của châu Âu là rất nhiều huyền thoại từng tạo nên đội bóng thành Madrid của những năm 2010 giờ đã ra đi. Tuy nhiên, "diễn viên" thay đổi nhưng "cốt truyện" thì không. Bằng cách này hay cách khác, Real Madrid đã thắng 9 trận chung kết Champions League gần nhất. Điều đó thật phi thường.